Werkgever aansprakelijk voor ongevallen bij thuiswerken?

Na de coronacrisis is het voor veel bedrijven een bekend verschijnsel geworden: werknemers werken één of meerdere dagen per week thuis. Maar wat betekent dit voor de aansprakelijkheid van de werkgever, als het gaat om ongevallen die thuis gebeuren tijdens het thuiswerken?

Een werkgever is in principe aansprakelijk voor ongevallen die gebeuren tijdens de uitoefening van het werk, als hem enig verwijt te maken valt. De werkgever dient voor een veilige werkomgeving te zorgen: persoonlijke beschermingsmiddelen bij een gevaarlijke werkomgeving, een ergonomische stoel, goed bureau. De werkgever kan hiervoor zorgen in zijn eigen kantoor of fabriek. Maar de werkgever heeft geen zeggenschap over de inrichting van de werkplek thuis. Hoe moet werkgever dan aan zijn zorgplicht voldoen?

De aansprakelijkheid van de werkgever bij thuiswerken is hetzelfde als zijn aansprakelijkheid bij werken op kantoor. De werkgever moet bijvoorbeeld zorgen voor een goede en verantwoorde werkplek. Dat betekent niet dat de werkgever thuis kan komen controleren hoe de werkplek eruit ziet, maar de werkgever kan wel advies geven over hoe een werkplek er uit zou moeten zien. Denk daarbij aan de soort stoel, hoogte beeldscherm, soort bureau, veilige omgeving (wegwerken kabels en elektriciteit, voldoende daglicht, neem genoeg pauze) etc.

De werkgever kan schriftelijk advies geven, maar hij kan ook een adviseur beschikbaar stellen die op verzoek van de werknemer naar de werkplek thuis komt kijken en advies geeft. De adviseur kan de werkgever adviseren om bijvoorbeeld een nieuw beeldscherm beschikbaar te stellen of een nieuwe stoel. De adviseur mag alleen verslag uitbrengen over de werkplek thuis, níet over de rest van het huis.

Bij werken thuis ligt het risico op alledaagse ongevallen ook op de loer: van de trap vallen, uitglijden over de deurmat, hete thee morsen, snijden bij het maken van een salade of broodje voor de lunch, struikelen over rugzakken of rond slingerend speelgoed van de kinderen. De werkgever doet er goed aan om in aan brief aan de thuiswerkende collega’s aan te dringen op een veilige werkomgeving en de eventuele risico’s te benoemen.

Om te beoordelen of een ongeluk een huis-, tuin- en keukenongeval is, kunt u naar de volgende punten kijken:

1.           Heeft het ongeluk in de huiselijke sfeer plaatsgevonden of had het daar kunnen plaatsvinden;

2.           Zijn er arbo-regels van toepassing en zijn deze gevolgd. Is er bijvoorbeeld een risico inventarisatie en evaluatie opgesteld. Als er geen RI&E is, dan kan ook een ongeval waarbij iemand met een laptop uitglijdt op de trap als een bedrijfsongeval worden gezien, omdat niet voldaan is aan een basis-veiligheidseis (namelijk de aanwezigheid van een RI&E);

3.           Moeten de ‘gevaarlijke’ werkzaamheden af en toe of voortdurend worden verricht (is het bijvoorbeeld even een broodje smeren of wordt er voortdurend met scherpe messen gewerkt);

4.           Had de werkgever het ongeval met eenvoudige maatregelen kunnen voorkomen.

Het is vooral voor de werkgever belangrijk om vooraf aan de thuiswerkende werknemers goede hulp en instructie te geven. Dit voorkomt dat de werkgever voor een huis-, tuin- en keukenongeval aansprakelijk kan worden gesteld.